27 Ocak 2017

YAZILIM SEKTÖRÜNDE TELİF HAKLARININ KORUNMASI

YAZILIM SEKTÖRÜNDE TELİF HAKLARININ KORUNMASI ve GELİŞTİRİLMESİ SEMİNERİ DETAYLI RAPOR 15-16 ARALIK 2016 NİPPON HOTEL Taksim İSTANBUL

YAZILIM SEKTÖRÜNDE TELİF HAKLARININ KORUNMASI ve GELİŞTİRİLMESİ SEMİNERİ

15-16 ARALIK 2016 – NİPPON HOTEL Taksim İSTANBUL

DETAYLI RAPOR :

BİLİŞİM SEKTÖRÜ GENEL

1.1 TÜRKİYE YAZILIM SEKTÖRÜ STRATEJİSİ VE EYLEM PLANI (2017-2019)

BİYESAM MESLEK BİRLİĞİ

2.1 YAZILIM SANAT ESERİ Mİ? TEKNİK ÜRÜN MÜ?

E-SAKLAMA VE KOD EMANETÇİLİĞİ HİZMETİ

3.1 E-SAKLAMA

3.2 KOD EMANETÇİLİĞİ

TELİF HAKLARI GN. MD’LÜĞÜ TOPLANTILARI

İSTANBUL 14-15 ARALIK 2016 TOPLANTISI
BİYESAM OLARAK ÖNERİLERİMİZ
YAZILIM SEKTÖRÜNDE TELİF HAKLARININ KORUNMASI ve GELİŞTİRİLMESİ SEMİNERİ BİYESAM SONUÇ METNİ

EKLER

EK-1 Sonuç Metni

EK-2 Türkiye Yazılım Sektörü Stratejisi ve Eylem Planı (2017-2019)

http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2017/01/20170105-9-1.pdf

EK-3 TPE Sunumu

EK-4 Seminer programı

EK-5 Seminer katılımcı listesi

EK-6 BİYESAM ve Türkiye Yazılım Sektörü (H. Yener Kahraman Sunum)

EK-7 Zafer İNKAYA öneriler

EK-8 Telif Hakları Genel Müdürlüğü Tuğba ÇILDIR sunumu.

EK-9 Hâkim Canan KÜÇÜKALİ sunumu PDF dosyasını açmak için tıklayınız..

EK-10 Zorunlu Kayıt ve Tescili Destekleyenlerin listesi

BİLİŞİM SEKTÖRÜ GENEL

Bilişim çağı trenini kaçırmak üzereyiz. Yerli yazılımı desteklememiz gerekiyor. Türkiye bilişim ile katlanarak büyüyebilir. Çünkü bilişim her sektörün kullandığı yenilikçi itici güçtür.

Bilişim sektörü iki ana bölümden oluşur. Donanım ve Yazılım.

DONANIM, bilgisayar, yazıcı, ekran, klavye, depolama ve iletişim gibi cihazlardan oluşan el ile tutulabilen kısımdır. Genelde yurt dışından ithal edilmekle beraber bazı parçalar yurt içinde de üretilmektedir.

YAZILIM ise, donanıma yüklenen komutlar dizisinden oluşan dijital ortamda çalışan kısımdır. Bazıları donanım içine gömülü olarak bulunur. Diğer birçok yazılım ise yine sonradan donanıma yüklenerek çalışan hayatımızın her yerinde kullandığımız yazılımlardır. Bunlar ticari muhasebe, satış, pazarlama, bankacılık, sağlık, üretim yönetimi, mobil cep telefonu yazılımları gibi saymakla bitmeyecek yazılımlardır.

Bilişim yazılımları katma değeri en yüksek, yerli beyin gücümüze dayalı, stratejik bir sektördür. Bilişim şirketleri, personel hariç, kuruluş aşamasında en az yatırım ile hayata geçen şirketlerdir. Çünkü giderlerin büyük kısmı personel masraflarıdır. Geri kalanı bina, iletişim, bilgisayar donanım ve bazı yazılım araçlarını kapsar.

Yazılım projeleri özellikleri dolayısıyla, küçük ekipler tarafından başarıyla geliştirilir. YAZILIM PROJELERİ CANLI OLUP, devamlı ARGE ile desteklenmez ise bir zaman sonra ölür. Çünkü gelişen teknolojiye paralel olarak devamlı yenilenmesi gerekir. Yazılım faaliyetinin tamamını ARGE (araştırma geliştirme) kabul edilmelidir.

Yerli yazılımın desteklenmesi gerekir. Son zamanlarda diğer sektörlerde olduğu gibi, bilişim sektöründe de yabancı şirketler ülkemizdeki birçok yerli şirketi satın almaktadır. Ayrıca başarılı yerli yazılımlarımız olmakla beraber, yerli şirketlerimiz uluslararası şirketlerin rekabeti karşısında zayıf kalıyorlar.

Yıllarca emek verilerek devamlı geliştirilen yazılımlar çok kolay olarak ufacık bir USB bellek ile kolayca çalınmaktadır. “Know-how” olarak adlandırılan bu “Bilgi Birikimi” genelde şirkette ücretli çalışan tarafından olduğu gibi rakip şirketler tarafından da çalınmakta, kısa bir süre sonra bazı görsel kısımları değiştirilerek piyasaya rakip olarak çıkmaktadır. Burada çalınan KAYNAK (SOURCE) kod diye adlandırılan insan tarafından gözle okunabilen, üzerinde değişiklik yapılabilen yazılımdır, yani exe veya object kod olarak adlandırılan son kullanıcı tarafından çalıştırılan kod değildir. Yerli şirketlerin en büyük sorunu işte bu kaynak kodları hırsızlığıdır. Bu hırsızlığı yapanlar da yine yazılım sektörü çalışanları, şirketleridir.

Ayrıca yerli şirketlerin hedef (exe, object) kodlu sadece çalışan yazılımları da kopyalanarak kullanılmaktadır.

Diğer taraftan maddi olarak kuvvetli uluslararası şirketler kendi yazılımlarının kopya olarak kullanılmasına karşı hukuk yolu ile haklarını kolayca arayabilmektedirler. Yerli şirketler ise maddi bakımdan zayıf olmaları yanında, telif haklarını koruyacak yeterli araçlar olmaması, mahkemelerin uzunca yıllar devam etmesi, diğer taraftan yukarıda anlatıldığı üzere yazılımın ömrü mahkeme neticesini alamadan demode olduğu gibi sebeplerle hukuki yollara genelde başvurulmamaktadır.

***

Türkiye’de birçok mesleği icra etmek için bir yere kayıt olmak gerekmektedir. Örneğin avukatlar için Baro, berberler berber odasına, mühendisler mühendis odalarına kayıt olmadan mesleklerini yapamaz, işyeri açamazlar.

Bilgisayar mühendisleri odası geç de olsa kurulmuştur ancak bilgisayar mühendisliğini icra etmek için odaya kayıt şartı yoktur. Zaten bilgisayar mesleği diğer birçok mühendislik mezunları tarafından icra edildiği gibi, mühendis olmayan hatta lise mezunu her meslekten kişiler tarafından icra edilmektedir. Çünkü her meslekte bilgisayar kullanımı olduğundan bu durum normaldir. Ancak ehliyetsiz kişi veya tüzel kişiler tarafından sözde yapılan yazılımlar ile gerek kamunun gerekse özel sektörün yerli bilgisayar yazılımlarına güveni azalmakta ve neticede ithal yazılımlara yönelmektedirler.

BU DURUMU ÖNLEMEK İÇİN BİYESAM MESLEK BİRLİĞİNİN SORUNA MÜDAHALE EDEBİLMESİ İÇİN KANUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI ZORUNLUDUR.

Bu husustaki “SEMİNER SONUÇ RAPORU” EK-1’de bulunmaktadır.

*****

1.1 TÜRKİYE YAZILIM SEKTÖRÜ STRATEJİSİ VE EYLEM PLANI (2017-2019)

Yüksek Planlama Kurulunun 19.12.2016 tarihli 2016/46 sayılı kararı 5 Ocak 2017 tarihinde 29939 sayılı resmi gazete yayınlanmış olup telif haklarıyla ilgili olarak sorunların tespit edilmesi konusunda Telif Hakları Gn. Md’lüğü ile BİYESAM da görevlendirilmiştir.

http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2017/01/20170105-9-1.pdf

EK-2 Türkiye Yazılım Sektörü Stratejisi ve Eylem Planı (2017-2019)

Raporun tamamı Yazılım Sektörünün sorunları ve geliştirilmesi olmakla beraber Telif Hakları ve BİYESAM ile ilgili eylem planları:

Sayfa 8/26

EYLEM 1.3: “Bilişim Firmaları Belgelendirme Yetkilendirme Sistemi” kurulacaktır.

(Detayı Sayfa 13-14/26)

EYLEM 1.4: Bilişim Firmalarına “Yetki Belgesi” verilmesine yönelik mevzuat düzenlemesi yapılacaktır. (Detayı Sayfa 14/26)

EYLEM 1.8: Yazılım sektöründe Fikri ve Sınai Mülkiyet Hakları konusunda yaşanan sorunların tespit edilmesine ve bu alanda farkındalığın arttırılmasına yönelik çalışmalar yapılacaktır. (Detayı Sayfa 15-16/26 Kültür ve Turz. Bak, TPE, BİYESAM, TSE, STK’lar vs)

Sayfa 9/26

EYLEM 2.8: Sayısal kod emanetçiliği sistemi hayata geçirilecektir.(Detayı sayfa 20/26. TSE, BSTB, TÜBİTAK, İTÜ)

Not: BİYESAM bu konuda çalışma yaptı.

5 Ocak 2017 PERŞEMBE

Resmî Gazete

Sayı : 29939

KURUL KARARI

Yüksek Planlama Kurulundan:

Tarih : 19/12/2016

Karar No : 2016/46

Konu : Türkiye Yazılım Sektörü Stratejisi ve Eylem Planı (2017-2019)

Yüksek Planlama Kurulunca;

Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının 28/01/2016 tarihli ve 361 sayılı yazısı ve Kalkınma Bakanlığının 11/11/2016 tarihli ve E.8325 sayılı yazısı dikkate alınarak; Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı koordinatörlüğünde üniversiteler, iş dünyası, kamu kurum ve kuruluşları ile ilgili sivil toplum kuruluşlarının katılımlarıyla hazırlanarak nihai hale getirilen “Türkiye Yazılım Sektörü Stratejisi ve Eylem Planı (2017-2019)”nın kabulüne, karar verilmiştir.

*****

BİYESAM MESLEK BİRLİĞİ www.biyesam.org.tr

2004 yılı sonuna doğru piyasaya hâkim bazı yabancı şirketlerin desteğiyle bilişim sektöründe meslek birliği (MB) kurulması çalışmalarının başlaması neticesinde 2005 yılında BİYEM ve YESAM olarak iki ayrı MB için Telif Hakları Genel Müdürlüğüne müracaatlar yapıldı. 2006 yılında ise her ikisi de kuruldu ancak kısa bir süre sonra her ikisi de birleşerek ve adını BİYESAM olarak değiştirerek 05.12.2006 da ilk toplantısını yaptı. 17.02.2007’de Genel Kurul yapıldı.

Görüldüğü üzere uzun bir çalışma sonrası sektörü temsilen tek MB olarak faaliyetine başladı. Ancak diğer MB’lerinden çok farklı bir yapısı vardır. Diğer meslek birliklerinin kategorileri ve sayıları:

SİNEMA (10)

BSB (BSB Sinema Eseri Sahipleri Meslek Birliği)

SESAM (Türkiye Sinema Eseri Sahipleri Meslek Birliği)

SETEM (Sinema ve Televizyon Eseri Sahipleri Meslek Birliği)

SİNEBİR (Sinema Eseri Sahipleri Meslek Birliği)

FİYAB (Film Yapımcıları Meslek Birliği)

SE-YAP (Sinema Eseri Yapımcıları Meslek Birliği)

TESİYAP (Televizyon ve Sinema Filmi Yapımcıları Meslek Birliği)

BİROY (Sinema Oyuncuları Meslek Birliği)

ASİTEM (Anadolu Sinema ve Televizyon Eseri Sahipleri Meslek Birliği)

SENARİSTBİR (Senaryo ve Diyalog Yazarı Sinema Eseri Sahipleri Meslek Birliği)

MÜZİK (6)

MESAM (Türkiye Musiki Eseri Sahipleri Meslek Birliği)

MSG (Musiki Eseri Sahipleri Grubu Meslek Birliği )

MÜYOR-BİR (Müzik Yorumcuları Meslek Birliği)

MÜZİKBİR (Bağlantılı Hak Sahibi Fonogram Yapımcıları Meslek Birliği)

MÜ-YAP (Mü-Yap Bağlantılı Hak Sahibi Fonogram Yapımcıları Meslek Birl.)

MÜYA-BİR (Bağlantılı Hak Sahibi Fonogram Yapımcıları Meslek Birliği)

İLİM-EDEBİYAT (8 ADET)

BESAM (Bilim ve Edebiyat Eseri Sahipleri Meslek Birliği)

İLESAM (Türkiye İlim ve Edebiyat Eseri Sahipleri Meslek Birliği)

BİYESAM (Bilişim ve Yazılım Eser Sahipleri Meslek Birliği)

ÇEVBİR ( Çevirmenler Meslek Birliği)

YAYBİR (Yayıncılar Telif Hakları ve Lisanslama Meslek Birliği)

TBYM (Türkiye Basım Yayın Meslek Birliği)

DEKMEB (Ders ve Kültür Kitapları Yayıncıları Meslek Birliği)

EĞİTİMYAYBİR (Eğitim Yayıncıları Meslek Birliği)

RADYO-TELEVİZYON (1)

RATEM ( Radyo Televizyon Yayıncıları Meslek Birliği)

GÜZEL SANATLAR (1)

GESAM ( Türkiye Güzel Sanat Eseri Sahipleri Meslek Birliği)

TİYATRO (1)

TOMEB (Tiyatro Oyuncuları Meslek Birliği)

Görüldüğü üzere hepsi sanat dallarında faaliyet göstermekte olup, üyeler hak takibini bağlı olduğu MB’ne vermektedir. MB ise piyasada bu eserlerin parasal hak takibini yaparak, topladıkları paraları üyelerine dağıtmaktadır. Halbuki Bilgisayar yazılım eserlerinin umuma açık yerlerde kullanılmasından dolayı para toplamak diye bir çalışma olamaz.

BİYESAM değerlendirme olarak İLİM-EDEBİYAT kategorisinde olmakla beraber diğer yedi MD’den de farklıdır. Diğer tüm MB’lerinde elle tutulur bir sanat eser olmakla beraber yazılım farklıdır.

2.1 YAZILIM SANAT ESERİ Mİ? TEKNİK ÜRÜN MÜ?

Bilgisayar yazılımını DEVEKUŞU gibidir. Ne devedir ne de kuştur. Yani bilgisayar yazılımı hem sanat eseridir hem değildir. Bilgisayar her sektörde kullanıldığı için, örneğin bilgisayar kullanılarak dijital ortamda üretilen bir müzik bestesi eserdir. Yine bilgisayar kullanılarak üretilen çizgi karekterlerlerle animasyon (canlandırma) filmi, bilgisayar oyunları yine bir eserdir. Bu örnekler çoğaltılabilir.

Ancak BİYESAM üyesi şirketlerin üretimleri bu kategorilerde değildir. Örneğin Ticari şirket yönetimi (muhasebe, üretim, satış, pazarlama, bordro) hastane yönetimi, müşteri ilişkileri, bankacılık, donanım içine gömülü yazılımlar vs birçok örnek verilebilir. Bu yazılımların oluşmasında safhalar olarak analiz, programlama ve bakım olarak çalışmalar yapılır. Burada sadece tek bir yazılım programında bahsetmiyorum bunlar birer sistemdir.

Bir projenin analizi emek olarak % 25-30, programlama % 10, bakım % 60-65 payları alır.

Davetli resmi konuşmacılardan biri de Türk Patent Enstitüsünden gelen Uzman Bayram DAŞBAŞI yaptığı sunumda yazılımda patent konusunu inceledi. EK-3 TPE sunumu.

YAZILIM ESERLERİNDE NORMAL OLARAK PATENT VERİLMEDİĞİNİ ÖZELLİKLE VURGULADI. ANCAK TEKNİK OLARAK YENİ BULUŞ, ÖZELLİĞİNDE OLAN YAZILIMLARA PATENT VERİLEBİLECEĞİ BELİRTTİ. Demek ki burada SANATSAL DEĞERİ DEĞİL ama TEKNİK OLARAK YENİ BULUŞA PATENT VERİLEBİLİYOR.

Netice olarak yazılımda ortaya çıkan “YAZILIM SANAT ESERİ DEĞİL, TEKNİK BİR SANAYİ ÜRÜNÜDÜR” olduğu gerçeğidir.

Özetle: Yazılımların “SANAT ESERİ” veya “TEKNİK SANAYİ ÜRÜNÜ” olmasına göre ayrı kanun maddeleri gereklidir.

E-SAKLAMA VE KOD EMANETÇİLİĞİ HİZMETİ

Yazılım eser sahiplerinin en büyük sorunlarından birisi, kaynak kodlarının ve diğer yazılım unsurlarının kayıt ve tescil işlemlerinin zorluğudur. Mevcut sistemde yazılımın bazı kısımlarının kağıda dökülerek tescil işleminin yapılmaktadır. Tescil yapılsa dahi ilerde ortaya çıkacak hukuki davalarda tam olarak delil teşkil etmez. Son yıllarda ortaya çıkan, elektronik resmi damga sistemi kullanılarak, devletçe kabul edilen ve özellikle Maliye Bakanlığının muhasebe kayıtlarını kontrol için kullanılan sistemin benzer bir uyarlaması olarak e-saklama sistemi geliştirildi.

Bu sistem BİYESAM & İSİS SİSTEMİ ortak çalışması neticesinde hazırlandı.

Yazılım eserleri isteğe bağlı olarak buradan güvenceye alınabilir.

BİLGİSAYAR YAZILIMLARININ İNTERNETTEN ZAMAN DAMGALI SAKLANMASI

Sistemi kullanmak için BİYESAM üyesi olmak şartı vardır.

Sistemin kullanılması için Son Kullanıcı sadece BİYESAM sistemi üzerinden kendi kullanıcı kodu ve şifresi ile girerek İSİS Sistemine ulaşabilir.

E-SAKLAMA ve KOD EMANETÇİLİĞİ olarak iki farklı uygulama vardır.

Üstelik e-saklama sisteminde istenirse kaynak kodlarını göndermeden sadece Hash (Özüt değeri) gönderilerek kayıt yapılabilir.

3.1 E-SAKLAMA

Başlangıç adımı:

Son kullanıcı saklamak istediği kaynak, çalıştırılabilir hedef (exe, object vb), ekran görüntüleri, test datası ve diğer dijital proje dosyalarını ayrı ayrı veya tercihen birlikte tek bir dosya olarak .zip uzantılı hale getirir, isterse dosyayı ayrıca kriptolar ve mutlaka HASH (özüt) değerini alır.

Sonraki adım:

1.Seçenek: Son kullanıcı sadece özüt değeri dosyasını internet üzerinden

e-saklama Sistemine gönderir.

Sistem, bu dosyaya zaman damgası ilave ederek, gerekirse kriptolar ve yeniden özüt değeri alır ve saklar. Son kullanıcıya yeni özüt değerini gönderir.

Seçenek:Son kullanıcı,.zip, kripto ve özüt değeri yapılmış dosyayı, özüt değeri ile birlikte Sistem’e gönderir. Sistem dosyaya zaman damgasıvererek tekrar özüt değeri alır ve dosyaları birlikte saklar. Son Kullanıcıya Özüt değerini gönderir.

3.2 KOD EMANETÇİLİĞİ

Son Kullanıcı emanete yükleyeceği dosyaları .zip uzantılı hale getirir, kriptolar ve mutlaka özüt değerini alır ve birlikte Sisteme yükler. Bu kripto anahtarı birinci anahtar olup sadece son kullanıcıda yani kodun sahibindedir.

Sistem gelen dosyaya zaman damgası vererek ve tekrar kriptolar (bu ikinci anahtar olur), tekrar özüt değeri alır, dosyaları birlikte saklar. Son Kullanıcıya sadece Özüt değerini gönderir.

Not: İlerde bir sorun olduğunda, örneğin son kullanıcı iflas edip, ortadan kaybolduğunda son kullanıcının müşterisi mahkemeden karar alarak kaynak kodlarını talep ederse, BİYESAM’ın da onayı alınarak Sistem yetkilisi tarafından ikinci kripto anahtarı bilirkişiye verilir.

Birinci kripto anahtarı ise normal şartlarda ihale şartnamesine veya son kullanıcı ile müşterisi arasındaki sözleşmeye göre kapalı bir zarf içinde CD’de Noterde olabilir.

Böylece her iki kripto anahtarı birlikte bilirkişi nezaretinde kullanılarak kaynak kodlarına ulaşılabilir.

Bu bakımdan birinci ve ikinci kripto işlemlerinin bilirkişi nezaretinde, Son kullanıcı ve müşterisinin temsilcisi huzurunda yapılması ve tutanak tutulmasında fayda vardır.

TELİF HAKLARI GN. MD’LÜĞÜ TOPLANTILARI

Ulusal istihdam Stratejisi, 30/5/2014 tarihli ve 29015 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmış olup, Bilişim Sektörü Eylem Planında; yazılım sektörüne ilişkin telif haklarının etkili bir şekilde korunması ve geliştirilmesi amacıyla farkındalığın arttırılmasına yönelik faaliyetlerin gerçekleştirilmesi öngörülmektedir.

5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun değiştirilmesi konusunda Meslek Birliklerinin görüşünü de almak üzere Kültür ve Turizm Bakanlığı Telif Hakları Genel Müdürlüğü tarafından 2016 yılı içinde seri halde toplantılar yapıldı. BİYESAM olarak katıldığımız toplantılarda bizim diğerlerinden farklı olduğumuzu özellikle belirttik.

İSTANBUL 14-15 ARALIK 2016 TOPLANTISI

Yazılım sektörüne ilişkin telif haklarının etkili bir şekilde korunması ve geliştirilmesi amacıyla farkındalığın arttırılmasına yönelik olarak, Telif Hakları Gn. Md.lüğünün destekleriyle İstanbul’da 15-16 Aralık 2016 tarihlerinde iki günlük seminer yapıldı.http://www.nipponhotel.com.tr

EK-4’de Seminer Programı ve EK-5’te Katılımcılar Listesi bulunmaktadır.

Katılımcılar olarak Telif Hakları Gn. Md.’lüğü yetkilileri, BİYESAM yönetimi, YASAD (Yazılım Sanayicileri Derneği) başkanı, BİYESAM üyeleri ve eski başkanları, STK temsilcileri, hâkim, avukat, hukukçular, öğretim elemanları, Türk Patent Enstitüsü, TOBB Türkiye Yazılım Meclisi Başkan ve üyeleri ile yazılım sanayinin temsilcileri katıldı.

Seminer Konuşmacıları Aşağıdaki Gibidir

Kültür ve Turizm Bakanlığı Daire Başkanı SERHAT DALGIÇ

BİYESAM Yönetim Kurulu Başkanı H.ATAMAN YILDIRIM

YASAD(Yazılım Sanayicileri Derneği) DOĞAN UFUK GÜNEŞ

BİYESAM YK eski Başkanı – Dr. D.ZAFER İNKAYA

TBV(Türkiye Bilişim Vakfı) BEHÇET ENVARLI

TOBB Türkiye Yazılım Meclisi MELEK BAR ELMAS

TBD ( Türkiye Bilişim Derneği) AV. CEYDA CİMİLİ AKAYDIN

FSEK açılan davalar -Hâkim CANAN KÜÇÜKALİ

Telif Hakları Genel Müdürlüğü TUĞBA ÇILDIR

Telif Hakları Genel Müdürlüğü ERSİN EREN

İTÜ Bilgisayar ve Bilişim Fakültesi -H.TURGUT UYAR

Türk Patent Enstitüsü – BAYRAM DAŞBAŞI

BİYESAM YK Üyesi H. YENER KAHRAMAN

İSİS kayıt tescil sistemi LEVENT İZGİ

İSİS kayıt tescil sistemi MUSTAFA KERİM YILMAZ

TÜBİDER CÜNEYT KAVİ

BİYESAM YK BAŞKAN YARDIMCISI NURİ ÖDEMİŞ

BİYESAM YK Üyesi H. Yener KAHRAMAN tarafından hazırlanan BİYESAM ve yazılım sektörü konusunda bilgi veren sunumu EK-6’tedir.

Konuşmacı olarak katılan Eski BİYESAM YK Başkanı Dr. Zafer İNKAYA’’nın tecrübelerine istinaden hazırladığı yazısı EK-7’da bulunmaktadır.

Telif Hakları Genel Müdürlüğünden Tuğba ÇILDIR sunumu EK-8’dedir.

Telif Hakları konusunda görev yapan Hâkim Canan KÜÇÜKALİ sunumu EK-9’dadır

BİYESAM OLARAK ÖNERİLERİMİZ

Öneri: Bilgisayar Yazılımlarında

KAYIT VE TESCİL ZORUNLU OLMALIDIR*****

Bu hususta sektöre daha evvel yaptığımız duyuru üzerine sektörümüzden gelen destekçilerin listesi EK-10’dir.

Telif haklarının düzenlenmesi için 1800’lü yılların sonunda birkaç ülke ile başlayan Bern sözleşmesi, daha sonra başka ülkelerin de katılımı ile geliştirilmiştir. Bu sözleşmenin temelinde düzenlemenin nasıl olamayacağının temel maddelerini belirtir ancak ülkeleri diğer konularda serbest bırakır.

Daha sonra Avrupa Birliği müktesebatında yine benzer durumda olup, temel hususlar dışında ülkelerin kendi iç hukuk düzenlemesini yapmaları konusunda kısıtlama yoktur.

Öneri: Bilgisayar Yazılımında

İSTEĞE BAĞLI KAYIT VE TESCİL yapılırken

BİYESAM’üyesi olması şartı eklenmeli ve BİYESAM’dan belge getirmesi istenmelidir.*****

Öneri: TELİF HAKLARI GN. MD.LÜĞÜ & BİYESAM ortak yürütülmelidir.******

…………………….

5846 Ek Madde 9- (Ek: 3/3/2004-5101/26 md.)

Bakanlıkça, fikrî mülkiyet haklarının takibi ve korunmasını sağlamak amacıyla ve soruşturma ve kovuşturmalarda kullanılmak üzere, bu Kanunda bahsi geçen meslek birlikleri, umuma açık mahaller, radyo-televizyon kuruluşlan ile fikir ve sanat eserlerinin tespit edilmesi ve çoğaltılmasına ilişkin materyalleri üreten ve/veya bu materyallerin dolum, çoğaltım ve satışını yapan veya herhangi bir şekilde yayan yerlerin dahil olduğu ortak bir veri tabanı oluşturulur.

Gerekli teknik alt yapı ve donanım, erişim, kullanım, yetkilendirme, veri tabanının oluşturulmasına ilişkin diğer tüm hususlar Bakanlıkça çıkarılacak bir yönetmelikle belirlenir.

*****

Öneri: YAZILIM ESERLERİ SATIŞINI YAPACAKLARDA MESLEK BİRLİĞİ ÜYELİĞİ MECBURİ OLMALIDIR*****

(*) İtalyan Eser Sahipleri ve Yayımcılar Birliği tarafından onaylanmamış bir bilgisayar programını veya veri tabanını ticari amaçlarla satmak, yaymak, çoğaltmak 3 yıla kadar hapis; 2500 Euro- 15 000 Euroya kadar para cezası. Eğer teknolojik koruma araçlarını devre dışı bırakma eylemleri varsa ihlalin içinde ceza 2 yıldan az olamaz.

Herhangi bir yöntemle müzik eserlerini, görsel işitsel eserleri, ilim edebiyat eserlerini, multimedya eserleri, veri bankalarını, çoğaltmak, satmak, umuma iletmek, yeniden iletmek, şifre çözücü araçlarla şifreyi çözmek, teknolojik koruma önlemlerini kaldırmak, hak yönetim bilgilerini silmek ve ticari ölçekte bunları kullanmak (50 kopya) ve kazanç elde etmek için kamuya arz etmek yine aynı cezalarla yaptırıma bağlanır.

6 aydan 3 yıla kadar hapis

2500 Euro ile 15 000 Euro

(*)Not: Hususta Telif Hak. Gn. Md.lüğünden Belgin Aslan hanım bu bilgiyi verdi 15.12.2016 toplantıdaki sunumda gösterip anlatmıştı.

*****

Öneri: Zorunlu kayıt ve tescil Sinema eserlerinde olduğu gibi Zorunlu olmalı, zorunlu olmasa bile kayıt ve tescil yapılacak yazılımlar için de Meslek Birliğinin onayı gerekli olmalı.

MADDE 5 – (Değişik R.G: 28/10/2008- 27038)

(1) Sinema ve müzik eserlerinde …..

(2) Zorunlu kayıt tescile tabi eser gruplarında, hak sahipleri; ilgili alan meslek birliklerinin incelemesinden geçirilmiş başvuru dosyasıyla birlikte aşağıda sayılanları Bakanlığa sunarak yapımlarının kayıt-tescilini yaptırırlar:

*****

Öneri: İsteğe bağlı olarak kayıt tescil yapılan BİLGİSAYAR OYUNLARINDA BİYESAM’dan referans yazısı istenmelidir.

(4) Bilgisayar oyunlarının kayıt ve tescil edilmesi talepli başvurulara;

a) İlim ve edebiyat eserleri alanında,bilgisayar programları üzerindeki telif haklarının takibi ve idaresi amacıyla 5846 sayılı Kanunla kurulmuş olan bir meslek birliği tarafından,Sinema Filmlerinin Değerlendirilmesi ve Sınıflandırılmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte yer alan değerlendirme ve sınıflandırma esasları doğrultusunda değerlendirilerek ve taşıyıcı materyaller üzerinde aynı yönetmelikte yer alan işaret ve ibarelerin kullanılmasını sağlayacak şekilde düzenlenmiş bir referans yazısının,

*****

SERTİFİKA

Öneri: Sertifika gelirlerinden BİYESAM’a da pay verilmelidir******

…………………………………………………………………………………………

Fikir ve sanat eserlerinin işaretlenmesi:

5846 Madde 44 – (Değişik: 7/6/1995 – 4110/18 md.)

(Değişik birinci fıkra: 3/3/2004-5101/15 md.) Fikrî mülkiyet haklarının korunması ve etkin bir şekilde takibinin sağlanması amacıyla, sadece süreli yayınlar basan yerler dışında, fikir ve sanat eserlerinin tespit edilmesi ve çoğaltılmasına ilişkin materyalleri üreten ve/veya bu materyallerin dolum, çoğaltım ve satışını yapan veya herhangi bir şekilde yayan ve umuma arz eden yerler,Bakanlıkça ücret mukabili sertifikalandırılır. ….

(Değişik ikinci fıkra: 21/2/2001 – 4630/23 md.) Her türlü boş video kaseti, ses kaseti, bilgisayar disketi, CD, DVD gibi taşıyıcı materyaller ile, fikir ve sanat eserlerinin çoğaltılmasına yarayan her türlü teknik cihazı ticari amaçlı imal veya ithal eden gerçek ve tüzel kişiler, imalat veya ithalat bedeli üzerinden yüzde üçü geçmemek üzere Bakanlar Kurulu kararıyla belirlenecek orandaki miktarı keserek, ay içinde topladıkları meblağı, sonraki ayın en geç yarısına kadar Kültür Bakanlığı adına bir ulusal bankada açılacak özel hesaba yatırmakla yükümlüdürler. (Ek cümle: 14/7/2004-5217/17 md.) Özel hesapta toplanan bu tutarların dörtte biri Kültür ve Turizm Bakanlığı Merkez Saymanlığı hesabına aktarılır ve bütçeye gelir kaydedilir.

(Değişik üçüncü fıkra: 14/7/2004-5217/17 md.) Bu hesapta kalan miktarlar fikrî mülkiyet sisteminin güçlendirilmesi ile kültürel ve sanatsal faaliyetlerin yürütülmesi amacıyla kullanılır. Bu hesapta kalan miktarın dağıtımı ve kullanımına ilişkin usul ve esaslar Kültür ve Turizm Bakanlığınca çıkarılacak bir yönetmelikle belirlenir. Yurt içindeki ve yurt dışındaki kültür mirasının korunmasına yönelik faaliyetler için Bakanlık bütçesine gerekli ödenek konulur.

(Değişik son fıkra: 3/3/2004-5101/15 md.) Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar ile alınacak ücretler Bakanlıkça çıkarılacak bir yönetmelikle belirlenir.

*****

YAZILIM SEKTÖRÜNDE TELİF HAKLARININ KORUNMASI ve

GELİŞTİRİLMESİ SEMİNERİ BİYESAM SONUÇ METNİ

15-16 ARALIK 2016 İSTANBUL

Fikri mülkiyet haklarının yazılım sektöründe etkin bir şekilde korunmasını sağlayacak biçimde bir yasal düzenlemenin yapılması; yazılım telif haklarının ihlal edilmesinin önüne geçecek ve hak sahipliğine ilişkin itilafların ortadan kaldırılmasını ve bu konuda yaşanan itilaf ve çekişmelerin yol açtığı hak kayıplarını ve bunlardan doğan zararları ortadan kaldıracaktır.

Bu amaçla;

Mevcut yasal düzenlemelerde isteğe bağlı olan ‘Bilgisayar Programlarının Kayıt ve Tescili işlemlerini; ‘isteğe bağlı’ olmaktan çıkararak; ülkemizde üretilmiş, derlenmiş ve meydana getirilmiş bilgisayar programlarının kayıt ve tescilini yetkili bakanlık nezdinde veya ilgili meslek kuruluşlarının yetkilendirilmesi ile kayıt altına alarak belgelendiren bir kayıt ve tescil sisteminin kurulması yerinde olacaktır.

Böyle bir düzenleme;

Yazılım ürünlerinin yasal olmayan biçimde kopyalanmasını ve dağıtılmasını engelleyeceği gibi yazılım ürünleri üzerinde hak sahibi olan, gerçek ve tüzel kişilerin izni olmadan kullanılmasını, çoğaltılmasını engelleyecektir.

Hak takibini ve hakların kullanımını belirgin ve kullanılabilir hale getirecektir.

Ülkemizde üretilmiş yazılımların kayıt ve tescil altına alınması;

Yazılım firmaları arasında telif haklarının yönetimini mümkün hale getirecek, itilafların çözümünü kolaylaştıracaktır.

Yazılım firmaları ile çalışanları arasındaki telif haklarının yönetimini mümkün kılacak ve itilafların kolay ve hak kayıplarına yol açmayacak biçimde çözümünü sağlayacaktır.

Yazılım firmaları ile müşterileri arasındaki itilafların yönetim ve çözümünü kolaylaştıracaktır.

Kod saklama ve yazılım emanetçiliğinin yönetim ve kontrolünü mümkün hale getirecektir.

Bu düzenleme aynı zamanda ülkemizde, pazarda rekabet edebilirlik açısından bir yazılım envanteri oluşturulmasına; uluslararası pazarda milli yazılım endüstrisinin kendini gösterir hale gelmesine; yazılım endüstrisinin kayıtlı ürün ve hizmet ürettiği bir ‘kalite’ standardı yakalamasına da hizmet edecektir.

Böylece yazılım hak sahipliğinden doğan maddi ve manevi kayıplar önüne geçilebilecektir.

Seminerde buluşan sektör temsilcileri olarak önerimiz;

Bilgisayar programlarının kayıt ve tescilinin isteğe bağlı olmaktan çıkarılarak, düzenli hale getirildiği bir yasal düzenlemenin yasa ve yönetmelik düzenlemelerinde yapılmasıdır.

BİYESAM www.biyesam.org.tr

Bilişim, internet ve Yazılım Eser Sahipleri Meslek Birliği

Latilokum Sokak. Fidan Apartmanı No:7 K:1 D:3 Mecidiyeköy-Şişli/ İSTANBUL

Tel: 0530 936 39 88 Faks: 0212 274 95 90

EKLER

EK-1 Sonuç Metni

EK-2 Türkiye Yazılım Sektörü Stratejisi ve Eylem Planı (2017-2019)

http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2017/01/20170105-9-1.pdf

EK-3 TPE Sunumu

EK-4 Seminer programı

EK-5 Seminer katılımcı listesi

EK-6 BİYESAM ve Türkiye Yazılım Sektörü (H. Yener Kahraman Sunumu